Gdy po zjednoczeniu Niemiec w 1990 r. na Łużycach zamykano jeden po drugim zakłady przemysłowe i okolice Senftenbergu i Hoyerswerdy zaczęły się systematycznie wyludniać, przyszłość Związku Wodociągów Łużyc (Wasserverband Lausitz - WAL) nie wyglądała różowo. Odważne decyzje, a zwłaszcza zlecenie w 2006 r. prowadzenia eksploatacji infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej należącemu do REMONDIS Aqua przedsiębiorstwu WALBetrieb okazały się dla największego przedsiębiorstwa wodociągowego Brandenburgii i jego właściciela bardzo opłacalne. Od 20 lat klienci WAL czerpią bowiem korzyści ze stabilnych opłat za dostawy wody i odbiór ścieków.
Przewodniczący zarządu WAL dr Roland Socher tę historię sukcesu wyjaśnia następująco: – Opłaty za dostawy wody i odbiór ścieków są od 20 lat praktycznie zamrożone, co jest skutkiem ważnych decyzji. Po pierwsze: 15 lat temu przekazaliśmy eksploatację infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej w ręce prywatne, co przyniosło nam duże korzyści, a po drugie – dalekowzrocznie zainwestowaliśmy w przyszłość.
Gdy w 1992 r. zakładano WAL, dalekowzroczność była rzeczywiście potrzebna. Struktury i wielkość nie pasowały już do zmienionej sytuacji w zakresie popytu. Zbudowana w latach pięćdziesiątych stacja wodociągowa w Tettau pod Ortrandem była pierwotnie zaprojektowana na potrzeby zaopatrzenia w wodę nowo powstającego przemysłu, a zwłaszcza koksowni w Lauchhammer. Jeszcze w czasach NRD oprócz odbiorców przemysłowych coraz więcej wody pobierały także gminy Hoyerswerda i Senftenberg, co już w 1962 r. spowodowało konieczność rozbudowy stacji.
dr Roland Socher, przewodniczący zarządu WAL
W pierwszych latach po zjednoczeniu wysokie potrzeby inwestycyjne doprowadziły do prawie corocznego wzrostu opłat. Jednocześnie nieprzerwanie spadała liczba mieszkańców, a ponadto każda zwyżka opłat skutkowała większym oszczędzaniem wody. Wskutek inwestycji z lat 90. WAL był wysoko zadłużony, co jednak nie zmieniało faktu, że nadal konieczne były znaczne nakłady na renowacje. Stanęło więc pod znakiem zapytania, czy WAL uda się balans pomiędzy spadającymi przychodami a nadal wysokimi kosztami inwestycyjnymi.
Pierwszym kamieniem milowym stała się podjęta na początku obecnego tysiąclecia decyzja o zaniechaniu remontu istniejącej stacji wodociągowej i przystąpieniu do budowy kompletnie nowej stacji. Dla nowej, nowoczesnej stacji uzdatniania wody ustalono jasno zdefiniowane, dobrze skalkulowane ramy kosztowe. Nadal spadające zapotrzebowanie na wodę znalazło odzwierciedlenie w zmniejszonej zdolności produkcyjnej stacji, co zapewniło niższe koszty dostawy wody. W celu pokrycia szczytowego zapotrzebowania na wodę zawarto długookresową umowę z łużyckim przedsiębiorstwem górniczym na pobór wody ze stacji wodociągowej Schwarze Pumpe. W 2005 r. dużym wysiłkiem została także rozbudowana sieć kanalizacyjna i objęła tereny podmiejskie i wiejskie.
Już w 2003 r. zapadła decyzja o przeprowadzeniu postępowania o udzielenie zamówienia na prowadzenie eksploatacji infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej. W wielostopniowym postępowaniu przeprowadzonym w 2005 r. w trybie ogólnoeuropejskiego przetargu został wyłoniony REMONDIS Aqua. Powołana spółka celowa WAL-Betrieb niecałe 15 lat temu podjęła swoją działalność na rzecz Związku Wodociągów Łużyc. Spółka jest w 100 proc. własnością przedsiębiorstwa EURAWASSER GmbH & Co. KG, jednego z wiodących przedsiębiorstw branży wodociągowo-kanalizacyjnej w Niemczech, które prowadzi działalność w różnych gminach i miastach.
Korzyści dla partnerów lokalnych są oczywiste: łączenie know- how z wielu lokalizacji zapewnia usługi idące z duchem czasu, a zcentralizowanie świadczenia usług umożliwia zaoszczędzenie kosztów, zwłaszcza kosztów administracyjnych. Dziś ponad 200 pracowników WAL-Betrieb troszczy się o zaspokojenie potrzeb gmin, przemysłu, small businessu i klientów indywidualnych, na co oprócz zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków składają się również usługi związane z przyłączami domowymi, doradztwo i organizowanie usług wykonywanych przez pojazdy asenizacyjne, udrażnianie i czyszczenie kanalizacji (włącznie z przykanalikami), a także odprowadzanie wód gruntowych i deszczowych. A ponadto w ubiegłych latach udało się też powiększyć obszar działania: oprócz Międzygminnego Związku Wodociągów saksońskiego miasta Kamenz do klientów WAL-Betrieb należą również przedsiębiorstwa przemysłowe wschodniej Saksonii. Jest to więc prawdziwa historia sukcesu.